Week Intern Begeleiden 2023 (WIB)

Vorig jaar nam Marcel van As met veel succes het stokje van Ton Smulders over als dagvoorzitter van de WIB. Bezoekers waren lovend over zijn dagvoorzitterschap. De metafoor van Bert en Ernie heeft op veel scholen een plek gekregen. Natuurlijk is Marcel ook dit jaar weer onze dagvoorzitter. Wat zal hij nu weer voor ons in petto hebben? 

In ieder schoolteam is vakmanschap terug te vinden, of het nu gaat om het verzorgen van goed rekenonderwijs, naturel de orde houden in een groep of ouders goed aanvoelen bij gesprekken. Soms is die vakmanschap zichtbaar binnen het team, zoals bij expertleraren, maar vaak ook blijft vakmanschap verborgen.

In deze keynote vertelt Marald Mens het verhaal over de wetenschap naar expertise. Je ontdekt hoe jij als IB’er verborgen vakmanschap bij collega’s kunt herkennen én deze ‘schat’ aan kennis, kunde en ervaring kunt inzetten ten behoeve van het hele team. Je leert kijken door de ogen van een expertleraar en komt te weten wat de ‘gouden standaard’ is vanuit de wetenschap om vakmanschap binnen je team op te tillen naar expertniveau; naar meesterschap.

Jouw (coachende) rol als IB’er is hierbij onontbeerlijk. Een reden des te meer om je te laten onderdompelen in deze interessante materie.

Hoe zorg je voor succes in een schoolverbeterproces? De focus van de intern begeleider als kwaliteitscoördinator verandert: van achteraf ‘repareren’ wat niet goed gaat naar meer preventief samen werken aan goed onderwijs voor elke leerling. Om het vakmanschap van de leraren in de school te versterken, speel je als IB’er een actieve rol in dit proces van schoolverbetering.

Hoe kun je zo’n schoolverbetertraject ontwerpen en begeleiden? Welke factoren zorgen voor een succesvol traject? En wat kun jij doen om je teamleden goed te laten samenwerken in het verbetertraject? In deze sessie krijg je handvatten hoe jij als procesbegeleider kunt bijdragen aan een sterke samenwerkingscultuur en een succesvol schoolverbetertraject.

Er wordt binnen het onderwijs wat af geïnnoveerd! Sommige van deze innovaties zijn gelukkig heel succesvol, echter zijn er ook nog steeds veel innovaties op scholen waarvan nauwelijks het succes merkbaar en/of meetbaar is. Hebben deze succesvolle innovaties iets met elkaar gemeen? Worden succesvolle innovaties geleid door mensen met gemeenschappelijke eigenschappen die dit succes garanderen? Of … ?

Marc Cobben neemt je mee op zoek naar jouw persoonlijke succesformule en geeft antwoord op bovenstaande vragen en meer, zodat de weg naar succes voor de hand ligt.

Is het kijken in klassen en het voeren van gesprekken met leerkrachten jouw core-business?

• Lopen de klassenbezoeken nog niet naar tevredenheid?
• Of loopt het prima, maar klinkt de term 'waarderende' voor jou interessant als verrijking van je handelen? 
• Ben je op zoek naar een instrument waarmee je schoolontwikkeling en teamgedrag positief kunt beïnvloeden?
• Of naar een werkwijze die spanning doet wegebben en die zorgt dat iedereen zin heeft in een volgend bezoek van jou?
• Zou je collega's ook liefdevol willen kunnen confronteren?
  
  

Na deze presentatie:

• weet je wat waarderende klassenbezoeken zijn, hoe je dat aanpakt, en wat hierin werkelijk anders is dan gangbare klassenbezoeken
• kun je de werkwijze zelf gaan inzetten op jouw school 
  
  

Vast iets lezen?

In het boek Meester in de klas – Simone van Dijk vind je meer informatie over coaching on the job en waarderende flitsbezoeken. Ook in de TIBtool WUG- een beter OT voor leerkracht en leerling – Simone van Dijk vind je volop aanwijzingen voor waarderende gespreksvoering met leerkrachten.

Prikkels in en om het klaslokaal zijn overal en kunnen een negatieve invloed hebben op aandacht, concentratie en welbevinden van leerlingen. Welke prikkels vanuit de zintuigen worden doorgelaten naar het bewustzijn (sensorische gevoeligheid) en welke prikkels als relevant worden bestempeld, wordt in de hersenen bepaald. Kinderen kunnen enorm verschillen in sensorische gevoeligheid en prikkelverwerking, maar kunnen daar ook nog in ontwikkelen. 

Druk of teruggetrokken gedrag van een leerling in de klas kan het gevolg zijn van zowel onder -als overprikkeling en vereist een andere benadering in beide situaties. Het kan voor een leerkracht echter lastig zijn te weten of een leerling onder -of overprikkeld is.

In mijn lezing zal ik ingaan op prikkelverwerking in het ontwikkelende kinderbrein en zal ik resultaten presenteren van een voorstudie. In deze studie heb ik gekeken naar de relatie tussen druk gedrag in de klas en individuele verschillen in prikkelverwerking.

De resultaten van dit pilot onderzoek geven meer inzicht in wat er achter druk (of juist teruggetrokken!) gedrag zit, zodat leerkrachten handvatten krijgen om hierop in te spelen.

Als een kind op school (bijna) niet praat, maar thuis wel, kan er sprake zijn van selectief mutisme. Wat is selectief mutisme? Wat zorgt ervoor dat ze niet praten? Wat komt er, behalve het niet praten, vaak nog meer bij kijken? Hoe kunnen deze kinderen op school begeleid worden? Hoe ga je als leerkracht hier mee om? Wat kan de rol van de IB-er hierbij zijn?

Allemaal vragen die tijdens deze parallel aan bod komen. Er wordt besproken hoe binnen een klassensituatie omgegaan kan worden met kinderen met selectief mutisme. Wat kan een leerkracht beter wel of juist beter niet doen? Wat vraagt dit van de school? Vanuit verschillende casussen wordt een combinatie van theorie en praktijk doorgenomen. De nadruk ligt op de dagelijkse praktijk binnen de school.

Groei, ontwikkeling en resultaat hoe krijg je het voor elkaar?

“Effectief onderwijs begint met de juiste verbinding.”

Je doet er als IB'er alles aan om opbrengsten inzichtelijk te maken en daarmee grip te krijgen op wat nodig is.

Maar dan…

Dan begint het grote afstemmen op de leerkracht, het kind, én de ouders. En het coachen en begeleiden op de werkvloer. In deze workshop laten we je ervaren welke opbrengsten je krijgt als je dat op een systemische manier doet. Waarbij je naar de onderstroom leert te kijken. En inzicht krijgt in dynamieken die ervoor zorgen dat iets stagneert. Je gaat aan de slag met een praktische coaching tool die je de volgende dag direct kunt inzetten.

Wetenschappelijk onderzoek leert ons dat de verwachtingen van leraren de leerprestaties van leerlingen zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. Een belangrijke rol is dus weggelegd voor de leraar als het gaat om de (volledige) benutting van leerpotentie. Tijdens deze workshop zullen de belangrijkste inzichten gedeeld worden uit het boek ‘Benut het leerpotentieel van álle leerlingen’. Deze workshop gaat daarom over meer dan het effectief handelen van de leraar. Het gaat over hoe leraren denken en handelen vanuit hoge verwachtingen van al hun leerlingen. Visies, opvattingen, verwachtingen en de houding van onderwijsprofessionals komen hierin terug. Uit talloze onderwijsonderzoeken naar het verbeteren van leerprestaties en de sociaal emotionele ontwikkeling van leerlingen blijkt het hebben van hoge verwachtingen onlosmakelijk hiermee verbonden te zijn. Tijdens deze workshop wordt ingegaan op de volgende vragen: Wat betekent dat voor mij als intern begeleider? Hoe kan ik mijn collega’s aanzetten tot het hebben van hoge verwachtingen en hen hiernaar helpen handelen? Hoe kan ik bij mij op school tegemoet komen aan verschillen tussen leerlingen?

"Kom tot diep leren in de leerkuil."

Een metafoor die gebaseerd is op de leeruitdaging beschreven door James Nottingham een Britse onderwijskundige. Om tot leren te komen moet je metaforisch door een kuil. Vaak wordt er gedacht dat dit alleen hoogbegaafde leerlingen betreft, maar niks is minder waar. Iedereen gaat door een leerkuil om tot leren te komen. Alleen bij de één voelt het anders dan bij de ander. Wat voor de één een kuiltje is, wordt door de ander ervaren als een diepe put.

Samen gaan we in gesprek over de leerkuil. Wat zijn de fasen, wat levert het op en wat heb je nodig om aan de overkant te komen?

Laat je uitdagen tijdens deze workshop en zet de eerste stap om de leerkuil te koppelen aan je lessen of individuele begeleiding van de leerlingen.

Je kent het vast wel, het ene schooljaar heeft de leerkracht een heerlijke groep waar goed mee gewerkt kan worden en het volgende schooljaar staat diezelfde leerkracht met zijn/haar handen in het haar omdat de leerlingen in de groep maar blijven “stormen”, zijn er continu (kleine) ruzies en lijkt het wel of de groep niet optimaal tot leren komt. Hoe zit dat precies? Wat kan je als IB'er doen om de leerkracht te ondersteunen bij een “moeilijke” groep en hem/haar helpen om weer grip te krijgen op het groepsproces? Tijdens deze deelsessie neem ik jullie mee in de achtergrondkennis over groepsvorming, vastgelopen groepsvormingsprocessen en is er aandacht voor de vertaling naar de praktijk.

Hoe maak en houd je de verbinding met je leerlingen?

Een goed pedagogisch klimaat in de klas en school staat of valt met het contact tussen de leraar en haar leerlingen. In het boek “Het geheim van de leraar” gaan wij in op het belang van verbinding. In onze workshop nemen wij je mee in de meest effectieve en essentiële interventies die ervoor zorgen dat de leraar en leerling weer met plezier naar school gaan.

We geven tips voor de zachte en harde kant in de communicatie tussen leerkracht en zijn of haar groep(en) en leerlingen, met de focus op relatie. En laten je zien hoe je als IB'er hierin kan ondersteunen.

In deze lezing zoomt Esther met de bezoekers in op breinkennis. Welke kennis van het brein is relevant voor de onderwijssetting? Maar vooral hoe kan die kennis helpen bij het ondersteunen van leerlingen die moeite hebben met aandacht, motivatie en het beklijven van leerstof? En welke rol is er voor de IB'er? Deze lezing laat je met een andere pet op kijken naar gedrag van leerlingen en het appèl dat er op hen wordt gedaan. Daarbij wordt een breder denkkader geboden en wordt er aangesloten bij wat je reeds weet. Er is veel aandacht voor de vertaling naar de praktijk.

Begrippen: neuropsychologisch functioneren, aandacht, input, verwerking, output, motivatie, petten van de onderwijsprofessional, breder denkkader, automatiseren en vertaling naar de praktijk.

Taal begint thuis. Er zijn echter grote verschillen tussen de taal die kinderen van huis uit meekrijgen. Kinderen van ouders met minder opleiding en hulpbronnen zijn vaak in het nadeel ten opzichte van hun leeftijdgenoten met hoger opgeleide ouders. Dit leidt tot kansenongelijkheid. Tijdens deze bijdrage vertellen we hoe we tijdens praktijkgericht onderzoek samen met leraren van jonge kinderen op zoek zijn gegaan naar hoe zij met hun taalonderwijs beter in kunnen spelen op de verschillen tussen kinderen en hun taalomgeving thuis. We blikken terug op het onderzoeksproces, de ontwerpgerichte aanpak in co-creatie met leraren en ouders en op het resultaat: een aanpak die leraren helpt zich te bekwamen in het aangaan van partnerschapsrelaties met ouders ter ondersteuning van de taalontwikkeling van hun kinderen (Thuis in Taal). Hierbij is het steeds de vraag hoe leraren kunnen aansluiten bij juist de kinderen en ouders met de minste kansen. Tot slot vertellen we nog iets over recent onderzoek, waarbij we op zoek zijn naar hoe professionals kinderen en ouders ook thuis kunnen ondersteunen bij het bieden van een taalrijke omgeving.

Tijdens deze lezing neemt Mieke je mee in data, opbrengsten, onderwijskwaliteit en kwaliteitsbeleid. Hoe kun je systematisch werken aan kwaliteitsverbetering door gebruik te maken van data.
Oftewel: Wat is datazingeving? Hoe kun je dit integreren in cyclisch werken en hoe geef jij als intern begeleider hier sturing aan?
In deze praktische en no-nonsense sessie word je geïnspireerd hoe je structuur, cultuur en leiding geven aan continu verbetering van de kwaliteit van het onderwijs weg kunt zetten in jouw school.

Veerkracht is het beste te omschrijven als het vermogen om op een passende manier te reageren op stressvolle omstandigheden. Je hebt veerkracht nodig om te kunnen omgaan met uitdagingen en moeilijkheden. De hoeveelheid veerkracht van een persoon is geen vaststaand gegeven. Iedereen kan (meer) veerkracht ontwikkelen!

Als IB’er/ KC’er is het ook belangrijk om de veerkracht binnen je team op peil te houden. Veerkrachtige leerkrachten kunnen immers bijdragen aan de veerkracht van hun leerlingen. Ook leerkrachten moeten wel eens flink door de leerkuil heen tijdens een studiedag, hebben helpende gedachten nodig om een moeilijk oudergesprek in te gaan en passen verschillende copingstrategieën toe in een hectische periode op school. Leren van en met elkaar over veerkracht is een krachtig middel om als team (nog) meer met elkaar te verbinden. Hiervoor zijn talent, lef, groei en kracht sleutelbegrippen om met elkaar over in gesprek te gaan. In deze workshop krijg je praktische tools om met veerkracht aan de slag te gaan. Zowel voor jezelf, als voor je collega’s. Met uiteindelijk natuurlijk het doel veerkrachtige kinderen!

In deze presentatie leer je op originele wijze beter en leuker samenwerken. Dat resoneert, want muziek raakt iedereen en in de muziek telt elke stem. Hoe zet je de toon? Op welke manier stem je op elkaar af? Waarom kun je niet zonder dissonanten in je organisatie? Muziek zorgt voor verbinding. Met veel humor, passie en live muziek zoekt Nicolaas die verbinding op.