Landelijke IB/KC-dag 2024

Deze onderwijskundige duizendpoot stopt al haar enthousiasme en energie in het dagvoorzittersschap tijdens de landelijke IB-dag 2024.

Hoge onderwijskwaliteit is een breed gedragen wens, maar wat houdt het eigenlijk in? Wat betekent het voor een individuele leerling, een klas, een school, of het hele stelsel? En hoe kun je er (samen) aan werken? Wat zijn frequente uitdagingen? Een curriculumperspectief kan helpen deze vragen gericht aan te pakken door een geschikte concepten en principes voor aan te reiken.

Met dat doel zal de lezing ingaan op: 

* definities van curriculum en curriculumontwikkeling

* verschillende curriculumniveaus en hun samenhang

* curriculumcomponenten (denk aan het curriculaire spinnenweb)

* kwaliteitscriteria bij curriculum(ontwikkeling)

* curriculumontwerp-benaderingen

* interactie tussen curriculum-, leraar- en schoolontwikkeling.

Ter afsluiting zal een aantal veelbelovend gebleken principes voor curriculumverbetering op schoolniveau worden gepresenteerd.

In deze sessie verkennen we samen de grenzen tussen de verantwoordelijkheden van de schoolleider en de IB'er. Wat is de ideale verdeling van taken en verantwoordelijkheden? Hoe kunnen beide professionals samenwerken om de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen? Daarnaast gaan we in op het onderscheid tussen 'zorg' en kwaliteitszorg'. We zullen samen ontdekken hoe deze twee aspecten hand in hand kunnen gaan en elkaar kunnen versterken.

Monique deelt praktische tips, gebaseerd op haar uitgebreide expertise in het werkveld. Je gaat naar huis met waardevolle inzichten en concrete handvatten om direct toe te passen in jouw eigen praktijk. Daarnaast leer je van andere professionals die zich bezighouden met vergelijkbare uitdagingen.

In deze workshop gaan we in op de rol van de IB’er als coördinator van leren en ontwikkelen. We kijken naar de positionering van de IB’er in de school en de samenwerking met de directeur. Hoe kan de tandem ervoor zorgen dat schoolontwikkeling op gang komt en blijft.

De kern van schoolontwikkeling is: de professionals beter maken, zorgen dat leerkrachten het beste uit zichzelf halen.

Dat vraagt aandacht voor samen leren van leerkrachten in de school en aandacht voor professionele cultuur in de school.

-   samen leren: hoe werkt dat en hoe krijg je het als tandem op gang?

-   professionele cultuur: hoe ziet dat eruit en wat draagt eraan bij?

Zorg als tandem daarbij voor focus: doelen helder en regie: sturing en zelforganisatie. Dat vraagt wel om een logische organisatiestructuur en positief leiderschap.

Kies voor een oplossingsgerichte aanpak, dat past bij het onderwijs en heeft een positief effect op werksfeer en professionele cultuur.

De ontschotting tussen de voorschoolse en schoolse periode en het belang van een doorgaande lijn van de ontwikkeling van het jonge kind staan volop in de belangstelling. Maar hoe geef je dit vorm? Een kwaliteitsimpuls staat immers niet op zichzelf. In een peuter-kleutergroep komen kinderen vanaf 3,5 jaar naar school en ontwikkelen zich doelgericht. Bij de opzet van een peuter-kleutergroep heb je te maken met formele én praktische uitdagingen.

In deze workshop geven Imke en Brigitte tools en tips voor de opzet van een peuter-kleutergroep binnen een kindcentrum. Ze nemen je mee in hoe je een fijne integrale samenwerking kunt opzetten.

In de tibtool Werk met peuters en kleuters in één groep kun je hier nog meer over lezen.

Als Intern Begeleider is het belangrijk om te weten wat de werkzame factoren van directe instructie zijn. Waarom werkt directe instructie? En werkt directe instructie eigenlijk altijd bij elke les? Waar moet je op letten bij de implementatie van directe instructiemodellen en welke misvattingen bestaan er over directe instructie? Dit zijn belangrijke vragen om te kunnen beantwoorden als intern begeleider. Je neemt zo makkelijker het team mee en kan leerkrachten helpen goede lessen te ontwerpen. Bovendien kan je leerkrachten makkelijker van feedback voorzien en beter observeren als je zelf stevig in de materie zit. Hoe herken je bijvoorbeeld minder goede en goede punten uit een les? Is het verstandig te werken met een kijkwijzer?

In deze bijeenkomst is dus vooral aandacht voor de achterliggende principes van directe instructiemodellen. Deze helpen te begrijpen waarom én wanneer directe instructie goed werkt en wanneer directe instructie niet goed werkt. De nadruk komt dan meer te liggen op ‘hoe leren werkt’ en minder op de ‘trucjes’ uit een les-lesmodel. Dat maakt dat je als intern begeleider (makkelijker) ziet wat goed is aan een les, en wat beter kan aan een les. Daarnaast wordt in deze bijeenkomst ingegaan op de misvattingen en valkuilen die er bestaan rondom het EDI-lesmodel en de implementatie ervan op scholen.

In drie kwartier nemen Noraly Snel en Dave van der Geer je mee in de manier van werken binnen Wijs! - Sterk Onderwijs In Utrecht. Door interessante rollen voor elke leerkracht is Wijs! erin geslaagd lesgeven, onderzoeken en ontwerpen in elkaar te vervlechten. De IB'er/KC’er speelt hierin - als kwalitatief ‘geweten’ - een cruciale rol.

Verwacht een heldere uiteenzetting over organisatorische keuzes binnen een High Performing School en mooie praktijkvoorbeelden hoe leraren met elkaar kunnen samenwerken in een professionele schoolcultuur. Van hiërarchie naar expertise.

Iedereen die in het onderwijs werkt doet dat vanuit de bedoeling kinderen vooruit te helpen in de wereld, om ze iets mee te geven dat zinvol is voor de rest van hun leven en voor de samenleving.

We willen dat goed doen - en te allen tijde voorkomen dat er iets mis gaat. In dat proces hebben we allerlei werkwijzen en patronen ontwikkeld die volledig vanzelfsprekend zijn geworden en als

onlosmakelijk horend bij onderwijs worden gezien: het hebben van een schoolgebouw, klaslokalen, jaargroepen, een leraar voor de klas die kennis overdraagt, toetsen en examens, scores die hoger of lager kunnen zijn, bijbehorende schoolniveaus enzovoorts. We hebben het altijd zo gedaan en dat zal wel een goede reden hebben. Denken we...

Het blijkt echter dat veel van deze gewoonten zijn ontstaan in een tijd waarin heel andere waarden belangrijk werden gevonden en heel andere perspectieven bestonden over de ontwikkeling van mensen. Als je met de kennis en inzichten van vandaag een school of onderwijssysteem zou ontwerpen, zou je nooit uitkomen op het systeem dat we nu hebben. Hoe sluiten we met ons onderwijs nog beter aan bij wat mensen, de samenleving en de planeet

nodig hebben?

Claire blikt met ons terug en kijken we vooruit, maar wel door eerst naar de essentie te gaan: welk verhaal vertellen wij elkaar nu over onderwijs en ontwikkeling? Past dat verhaal nog bij wat we nu weten en ervaren, bij hoe we naar de wereld kijken? 

Doelgericht werken is een term die steeds vaker voorkomt in de onderwijspraktijk. Basisscholen maken deze ontwikkeling door om zo goed mogelijk te kunnen omgaan met niveauverschillen. Omgaan met niveauverschillen wordt als één van de moeilijkste onderdelen van het vak beschouwd. Tijdens deze lezing worden vijf stappen voor het werken in de korte handelingsgerichte cyclus uitgelegd. IB’ers en leerkrachten horen er praktische tips en krijgen formats, (praktijk)voorbeelden en handvatten om doelgericht te werken met niveauverschillen. Hierbij staan vijf belangrijke uitgangspunten centraal: start op schoolniveau, werk doelgericht, werk in de korte cyclus, werk vanuit hoge verwachtingen en flexibele niveaugroepen, en creëer in de klas de juiste voorwaarden. De sprekers bieden vanuit praktijkervaring en onderbouwde kennis handvatten om scholen doelgericht te laten werken met niveauverschillen. Deze methodiek heeft zich in de praktijk veelvuldig bewezen om o.a. leerlingresultaten omhoog te krijgen en om scholen met flexibele niveaugroepen te laten werken vanuit hoge verwachtingen.

Met de verscherping op de rol van de intern begeleider als kwaliteitscoördinator (nieuwe beroepsstandaard nov ‘22), moet duidelijker dan ooit helder zijn wie welk mandaat heeft: de schoolleider is als vanzelfsprekend eindverantwoordelijk, maar legt tevens mandaat bij de IB’er/KC’er neer. Tenminste ... Is dat wel zo? We zien dat mandaat duidelijke taal nodig heeft: wie doet wat, wanneer en waarom? Hoe organiseren we als duo en als MT mandaat in onze school en hoe spreken we elkaar aan op gegeven mandaat?

In organisatiecultuur, juist binnen de scholen, is verantwoordelijkheid afleggen, mandaat verdelen en aanspraken op afspraken onvoldoende gemeengoed in ons onderwijs. De juiste aandacht voor deze belangrijke ‘hefbomen’ in de organisatiecultuur wordt ondersteund bij de verscherpte focus op onderwijskwaliteit, opdat al onze leerlingen tot leren komen!

Zeven valkuilen én praktische tips voor echte borging plús verdieping na overstap op een nieuw leerlingvolgsysteem

In schooljaar '22-'23 was de grote oversteek: duizenden scholen kozen voor een nieuw LVS. Wat blijkt: na de knoppentraining begint het echte werk pas. Dan ga je samen de belofte waarmaken: kindgericht toetsen, écht formatief werken of hoofd-hart-handen; we kennen ze allemaal. Maar soms (b)lijkt het sprookje snel te verbleken. Je krijgt het team niet mee, oude gewoontes zijn hardnekkig of protocollen (dyslexie) kloppen niet meer.

Werkend met tientallen "tweede en derdejaars overstappers" zag Leeruniek hoe krachtige IB'ers, KC'ers en directeuren de valkuilen wél wisten te omzeilen. In een interactieve werksessie deelt Leeruniek-oprichter Jelte de beste voorbeelden en praktische tips. 

Oja, de sessie is voor iedereen. Leeruniek is uitgegroeid van 'dashboard voor scholen' tot een brede onderwijsadviesdienst met extra expertise in toetsen en data-analyse. Behoeften van IB'ers staan centraal - of je met Leeruniek werkt of niet.

In deze sessie wordt een inkijkje gegeven in de wereld van de positieve psychologie. De cijfers over depressie en burn-out zijn schokkend en ook de coronatijd heeft nieuwe uitdagingen gecreëerd op het gebied van veerkracht en verbinding. De urgentie van dit thema raakt steeds meer aan de oppervlakte. Vanuit het holistisch model van welbevinden (Van Zundert, 2017) en de bijbehorende theorie, maken we de vertaalslag naar hoe de school een bijdrage kan leveren aan dit vraagstuk. Rianne is werkzaam op de Nicolaasschool, waar er nu ruim 7 jaar met deze heleschoolbenadering gewerkt wordt. Aan het eind van deze sessie heb je inzicht in hoe die aanpak eruit kan zien en heb je handvatten om morgen in de praktijk aan de slag te gaan met jezelf of met de leerlingen.

In een dynamische en inspirerende sessie leidt Jasper Schelling je door de fascinerende wereld van Artificiële Intelligentie (AI). Voor de intern begeleider betekent dit een spannende transitie. Hoe kan AI geïntegreerd worden in het onderwijs en hoe kan dit de rol van de intern begeleider versterken? Jasper zal de brug slaan tussen AI en het dagelijks werk van de intern begeleider. Ontdek hoe AI kan bijdragen aan gepersonaliseerd leren, efficiëntere administratie, betere leerlingvolgsystemen en een verrijkte leeromgeving.

Maar het gaat niet alleen over technologie. Jasper belicht ook hoe de intern begeleider een cruciale rol kan spelen in het ethisch en verantwoord implementeren van AI in het onderwijs. Hoe zorgen we dat AI de gelijkheid en inclusiviteit in het onderwijs bevordert, en niet verstoort? Deze sessie biedt niet alleen een kijkje in de toekomst, maar ook praktische handvatten voor de intern begeleider om deze boeiende technologische ontwikkelingen toe te passen in het hart van het onderwijs. Bereid je voor op een interactieve sessie vol inzichten, praktijkvoorbeelden, en inspiratie om de rol van de intern begeleider in het AI-tijdperk te herdefiniëren.

Wim is voorzitter van de jury die de IB'er van het jaar 2023-2024 verkiest.

De Droominee luistert mee tijdens onze landelijke IB-dag. Hij luistert, beluisterd, vangt en droomt weg over ons vak en wat ons te doen staat.

Aan het einde van de dag geeft hij ons de belangrijkste inzichten terug. 

Hij viert met ons wat we deze dag gehoord en beleefd hebben. 

En als toefje slagroom op de taart laten zijn mooie woorden ons opnieuw kijken naar ons vak en stuurt hij ons vol positieve energie naar huis met zin in morgen!