"Je hoeft het niet alleen te doen": zo werk je aan een positief groepsklimaat in de klas

© Instondo B.V.

Hoe ontwikkelt de dynamiek binnen de klas zich en waar kun je als leerkracht of IB/KC’er bijsturen? Met haar nieuwe boek Werken aan een positief groepsklimaat biedt orthopedagoog-generalist Anne-Marie Visser een krachtige, praktische en vooral toegankelijke ondersteuning voor leerkrachten die willen bouwen aan rust, verbinding en werkplezier in de klas.

De allereerste TIBtool XL richt zich op groepsdynamiek

Met Werken aan een positief groepsklimaat kwam er een nieuwe, verdiepende serie bij de bekende TIBtools met een XL variant. Groter, dikker en met meer pagina’s dan reguliere edities. In deze XL-editie combineert Anne-Marie haar ervaring als orthopedagoog, IB’er én leerkracht tot een krachtig boek met een helder stappenplan, theoretische verdieping en 14 uitgewerkte aanraders.

“Eerst analyseren, dan pas interventie”

Wat dit boek onderscheidt, is de nadruk op een zorgvuldige analyse van de groepsdynamiek voordat er naar oplossingen wordt gegrepen. Veel leerkrachten voelen de druk om snel te ‘fixen’ wat niet lekker loopt. Anne-Marie pleit juist voor vertragen: observeren, signaleren, analyseren en pas dan interveniëren. In het boek vind je een praktische vierstappenaanpak om je klas beter te begrijpen én gericht te versterken. Zo kun je als leerkracht bewuster keuzes maken en bouwen aan een stabiel groepsklimaat.

Groepsvorming als het fundament van lesgeven

Een rode draad in het boek is het belang van investeren in de groepsdynamiek, het hele jaar door. Anne-Marie benadrukt dat het loont om tijd te nemen voor groepsvormende activiteiten, gesprekken en het inoefenen van afspraken. “Wees niet bang dat je vakinhoudelijke lessen misloopt”, stelt ze. “Wat je nu investeert in de groep, betaalt zich later dubbel en dwars terug in rust, leerplezier en betere resultaten.”

“Eerst connectie, dan correctie”

Een van de veertien aanraders die Anne-Marie beschrijft, is het werken met verbindend gezag. Deze benadering focust op relatiegericht handelen: je kijkt niet alleen naar gedrag, maar vooral naar de onderliggende oorzaken én je eigen rol als leerkracht. “Als je eerst de verbinding aangaat met leerlingen, is er veel meer ruimte voor groei en verandering”, aldus Anne-Marie. Dit principe – eerst connectie, dan correctie – werkt zowel preventief als herstellend en is door het hele boek heen voelbaar.

De stille krachten versterken

Een opvallend inzicht uit de boekpresentatie is het belang van de ‘zwijgende middengroep’: de stille meerderheid die vaak buiten beeld blijft, maar het juiste voorbeeldgedrag vertoont. Door met name deze leerlingen te belonen en te versterken, verschuift de norm in de klas. Informele leiders die negatief gedrag laten zien, merken dat dit niet meer de toon zet en haken vaak vanzelf aan bij de gewenste groepsdynamiek. “Zo vergroot je de positieve invloed zonder dat je de hele dag bezig bent met brandjes blussen.” In het boek ontdek je hoe je dit aanpakt, om aan je eigen topklas te werken.

Praktisch én verdiepend

Werken aan een positief groepsklimaat is een boek dat je erbij pakt op het moment dat het nodig is – én ervoor. Of je nu werkt met een rustige of pittige groep, de inzichten en tools in deze TIBtool XL helpen je om bewust te blijven sturen. Van het sociogram tot gesprekskaarten en van concrete lesideeën tot reflectievragen: alles is erop gericht om jouw werk als leerkracht te verlichten en te verdiepen. Het is een praktische gids én een uitnodiging tot samenwerken: met je collega’s, met je leerlingen en met oog voor jezelf. Je werkdag afsluiten terwijl je nog vol energie zit? Dat mag én hoort de norm te zijn.

Wil je zelf aan de slag met groepsvorming, meer werkplezier en een positieve groepsdynamiek? Bestel nu jouw exemplaar van 'Werken aan een positief groepsklimaat –  maak van je groep een topklas' en ontdek hoeveel invloed jij hebt op de sfeer in de klas!