Veerkracht: een rekbaar begrip.
Jan van der Ploeg: Veerkracht. Een rekbaar begrip | Uitgeverij SWP | Amsterdam | 2023 | 224 p. | Prijs: 29,95 euro | ISBN 978 90 8560 289 7
Doorgaans wordt ‘veerkracht’ beschouwd als het vermogen om te herstellen van kleine of grote tegenslagen in het leven. In deel I van dit boek, ‘Veerkracht in het algemeen’, wordt vooral stilgestaan bij de terminologie. Er zijn drie visies op veerkracht: als persoonlijkheidskenmerk, als proces en als uitkomst (resultaat). Veerkracht is met name bepalend voor de vraag of tegenspoed een positieve dan wel een negatieve ontwikkeling gaat doormaken. Naar veerkracht is al veel onderzoek verricht: psychosociaal, neurobiologisch en genetisch. Ook vraagt de auteur aandacht voor de relatie tussen veerkracht en coping. Coping definieert hij als het zich cognitief en gedragsmatig inspannen en zich tegen externe en/of interne bedreigingen te weer stellen.
In deel II van he boek komen drie specifieke thema’s aan de orde: kwetsbaarheid, intelligentie en trauma. Van der Ploeg stelt dat diagnostiek gericht moet kijken naar de volgende vier factoren: kwetsbaarheid, veerkracht, de aard van de tegenslag of de bedreiging, en de risico- en beschermende factoren in het gezin en omgeving. In deel III gaat het over veerkracht in de praktijk. Dit deel omvat kindermishandeling, relatie met corona en voorkoming van suïcide. In deel IV ten slotte komen problemen, preventie, meten en helpen aan de orde.
Samenvattend betreft het een studieus naslagwerk dat de belangrijkste vraagstukken omtrent het complexe begrip veerkracht gericht in kaart brengt. Een actueel thema en belangrijk voor het team om hier gericht bij stil te staan. Het vraagt nog wél een duidelijke doorvertaling naar de dagelijkse praktijk.