Criminele uitbuiting en de Jeugdmonitor 2025
In het onderwijs en de jeugdzorg worden elke dag weer nieuwe onderzoeken en nieuwsberichten gepubliceerd die jij als jeugdprofessional moet bijhouden. In de rubriek Jeugdnieuws lichtten we daarom de belangrijkste updates uit. Zo blijf jij op de hoogte!
Criminele uitbuiting: een groeiend probleem
Nederlandse kinderen waren in 2024 vaker slachtoffer van criminele uitbuiting dan in eerdere jaren, zo blijkt uit de nieuwste jaarcijfers van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen. Het jaar ervoor, in 2023, werden 13 minderjarige slachtoffers gemeld, in 2024 liep dit getal op tot 42. Wel benadrukt de Nationaal Rapporteur: "het werkelijke aantal jongeren dat aangezet wordt om criminele feiten te plegen, ligt vermoedelijk een stuk hoger. Het is daarom belangrijk om werk te maken van signalering van deze minderjarigen".
Criminele uitbuiting kan er verschillend uitzien. Zo kunnen minderjarigen gedwongen worden hun pinpas af te staan bij illegale transacties, kunnen ze een rol spelen bij het plaatsen van explosieven of worden ze gebruikt als uithaler van drugs in de Rotterdamse havens. Aangezien jongeren in toenemende mate online hulp zoeken bij criminele uitbuiting, verwacht de Nationaal Rapporteur dat het daadwerkelijke probleem zelfs nog groter is dan de schokkende cijfers tonen.
Het correct identificeren van minderjarige slachtoffers blijft ingewikkeld. Het is namelijk lastig om te bepalen of jongeren gedwongen of uit eigen wil strafbare feiten plegen. Ook durven slachtoffers vaak geen hulp te zoeken uit angst voor de reactie van de uitbuiters. De Rapporteur pleit er dan ook voor dat het makkelijker wordt gemaakt voor jongeren om online melding te doen om slachtoffers eerder in beeld te krijgen.
Lees hier alle jaarcijfers van de Nationaal Rapporteur.
De wereld van jongeren
27 procent van de Nederlandse bevolking is jonger dan 25 jaar, een hoger percentage dan het EU-gemiddelde. Hoe vergaat het deze jongeren op gebieden als gezondheid, onderwijs, werk, welzijn, criminaliteit en wonen? De Landelijke Jeugdmonitor zet deze onderwerpen op een rijtje en vergelijkt ze met eerdere jaren. Hieronder geven wij een kort overzicht van deze onderwerpen.
Het geluk, de tevredenheid en het welzijn van jongeren bleef stabiel in 2024, alhoewel dit nog wel onder het pre-coronaniveau zit. Het vertrouwen in instanties is toegenomen, ook al maken jongeren zich steeds vaker zorgen om maatschappelijke kwesties als criminaliteit, milieuvervuiling en de mentaliteit van de bevolking.
Ook laat de Jeugdmonitor zien dat het jeugdzorggebruik wederom toeneemt: tot 23 jaar ontvangt 1 op de 9 jongeren hulp, waarvan ambulante zorg bij 12- tot 18-jarigen het meest is toegenomen. Waar het aantal bijstandskinderen in armoede afneemt, neemt het aantal bijna-arme bijstandskinderen juist toe. Dit zijn kinderen in gezinnen die enkel de middelen hebben om nét de basisbehoeften te betalen. In het onderwijs is te zien dat het merendeel van de derdeklassers in het vmbo zit. Steeds meer leerlingen met een havo- of vwo-diploma stromen uit het onderwijs.
Op het gebied van wonen is te zien dat jongeren pas later uit huis gaan en moeite hebben met het vinden van een eigen woning. Meer jongeren huren woningen in de privésector en het aantal jongeren in sociale huurwoningen of koopwoningen nam af. Door hogere inkomens hoeven jongeren relatief minder van hun loon aan huur of hypotheek af te staan, ondanks de stijgende woonlasten. Ongeveer 78 procent van de jongeren had in 2024 een betaalde baan, een kleine afname ten opzichte van 2023. Opvallend is dat jongeren minder roken en vapen en zich ook vaker houden aan de richtlijnen voor alcoholgebruik. 16- tot 20-jarigen eten van alle jongeren wel het ongezondst.
Deze en meer resultaten zijn terug te lezen in het volledige rapport.
