Boemerangbeleid
Sharon Stellaard: Boemerangbeleid. Over aanhoudende tragiek in passend onderwijs- en jeugdzorgbeleid Boom | Amsterdam | 2023 | 229 p. | Prijs: € 41,50 | ISBN 978 94 6236 390 8
De focus van dit boek betreft een onderzoek naar de aard en oorzaken van hardnekkig beleidsfalen op het terrein van passend onderwijs en jeugdzorg. Daarom is het nodig om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van de werking van het beleid in de praktijk. De overheid is er namelijk op gespitst om snel inzicht te krijgen in de werking van beleid, zelfs wanneer daar in de praktijk weinig ervaring mee opgedaan is. De belangrijkste valkuil is het reële risico dat oorzaak-gevolgrelaties over het hoofd worden gezien. Er wordt niet gekeken naar fundamentele oorzaken. Dit alles speelt zich af sinds ongeveer 1976.
Hoe wordt dit in het boek uitgewerkt? Hoofdstuk I is de centrale vraagstelling inclusief de institutionele benadering ervan. Hoofdstuk II bevat literatuuronderzoek naar onderzoeksmethoden die bij de vraagstelling passen. Hoofdstuk III stelt vier historische narratieven aan de orde en besluit met een samenvattend analytisch kader. Hoofdstuk IV reikt een beknopte voorgeschiedenis van de centrale werkvelden aan tussen 1900 en 1980.De hoofdstukken V en VI vormen de kern van het onderzoek. Hoofdstuk V betreft de ontwikkelingen in het onderwijs en hoofdstuk VI betreft de ontwikkelingen in de jeugdzorg. De discrepanties tussen intenties en uitkomsten komen helder op tafel. In hoofdstuk VII komen de conclusies aan bod. De auteur concludeert dat er helaas sprake is van een ‘aanhoudende beleidstragiek’ die verwijst naar een langdurig hervormingsbeleid waarin de doelen met een repeterend karakter niet bereikt worden. Het beleid kent derhalve een averechtse werking, daarom de titel: Boemerangbeleid. De harde conclusie van het boek: er is een chronologisch beleidsbesef noodzakelijk!
Samenvattend: het betreft een complex (beleids)vraagstuk, dat vanuit bestuurlijk perspectief tot een schokkende (negatieve) conclusie leidt. De lezer moet er écht voor gaan zitten om de inhoud goed tot zich te kunnen nemen. Wanneer de IB’er ermee aan de slag zou willen, is een goede verstandhouding met de directie nadrukkelijk noodzakelijk. Ik vind het een stevige prijs voor het boek.